تأثیرات روانی بی دندانی کامل، پیچیده و متغیر هستند و دامنه آن ها از مواردی کوچک تا بیماری های سیستم عصبی متفاوت خواهد بود. اگرچه دنچرهای کامل می توانند نیازهای استتیک بسیاری از بیماران را مرتفع سازند، افرادی هم وجود دارند که احساس می کنند زندگی اجتماعی شان به شدت تحت تأثیر قرار گرفته است. فیسک و همکارانش در مطالعه ای با بیماران بی دندان و دریافتند از دست دادن دندان ها با مرگ یک دوست یا از دست دادن یکی از اعضای بدن قابل قیاس است چراکه به شدت باعث کاهش اعتماد به نفس شده و در انتها به احساس شرمساری و سوگواری منتهی می شود.
یک مطالعه ی دندانی روی بیماران بی دندان نشان داد 66% از دنچرهای فک پایین خود ناراضی هستند. دلایل اولیه شامل ناراحتی و فقدان گیر که باعث درد و ناراحتی می شود. مطالعات مربوط به سلامت دندان در گذشته نشان داده فقط 80% جمعیت بی دندان می توانند همیشه از هر دو دنچر متحرک خود به طور هم زمان استفاده کنند. برخی از بیماران فقط از یک پروتز استفاده می کنند که معمولاً پروتز فک بالا است؛ سایرین می توانند فقط برای مدت کوتاهی از هر دو دنچر خود به طور همزمان استفاده کنند. به علاوه تقریباً 7% بیماران اصلاً نمی توانند از دنچرهای خود استفاده کنند و به معلولین دندانی یا “معلولین دهانی” تبدیل می شوند. بیماران بی دندان به ندرت محوطه خانه خود را ترک می کنند و وقتی مجبور می شوند از خانه بیرون بیایند تصور ملاقات و صحبت کردن با مردوم بدون وجود دندان برایشان ناخوشایند است.
گزارشی از 104 بیماران بی دندان که به دنبال درمان بودند توسط میش ارائه شد. در این مطالعه مشخص شد 88% ادعا می کردند هنگام صحبت کردن دچار مشکل هستند که یک چهارم از آن ها با مشکلات شدیدی رو به رو بودند. در نتیجه ساده است که نگرانی های رو به افزایش را با فعالیت های اجتماعی مرتبط بدانیم. آگاهی از لقی دنچر فک پایین مورد اعتراض 62/5% از این بیماران بود اگرچه دنچر فک بالا در اغلب موارد و به همین میزان در جای خود ثابت بود. ناراحتی (از دنچر) مندیبولار بادرصدی برابر با لقی مورد اعتراض قرار گرفته بود (63/5%) و نکته تعجب برانگیز این که 16/5% بیماران اهار می کردند که هرگز از دنچر فک پایین استفاده نکرده اند. درمقابل دنچر فک بالا به اندازه نصف دنچر فک پایین باعث ناراحتی شده بود (32/6%) و فقط 0/9% قادر به استفاده از پروتز فک بالا نبوده اند. فانکشن چهارمین مشکل رایجی بود که توسط این 104 بیمار گزارش شده بود. نیمی از بیماران از خوردن بسیاری از غذاها پرهیز می کردند و 17% ادعا می کردند که بدون گذاشتن پروتز با کیفیت بهتری غذا می خوردند. تأثیرات روانی ناتوانی در غذا خوردن در حضور جمع می تواند با این یافته ها مرتبط باشد.
نیاز روانی بیماران بی دندان به اشکال متفاوتی خود را بروز می دهد. مثلاً در سال 1970 برایتونز تقریباً از 88 تن چسب دنچر استفا کرد. در 1970 بیش از 5 میلیون آمریکایی از چسب های دنچر استفاه کردند و گزارشی نشان داد در ایالات متحده سالانه بیش از 200 میلیون دلار برای چسب های دنچر هزینه می شود که طی آن 55 میلیون عدد از این چسب ها به فروش رسیده است. بیماران بی دندان مجبور هستند که طعم ناخوشایند، نیاز به چسب زدن پیاپی، تطابق ناهماهنگ دنچر، شرایط خجالت آور و پرداخت مداوم هزینه برای خرید چسب را به جان بخرند تا گیر پروتز افزایش پیدا کند. واضح است که فقدان گیر و خطر روانی احساس شرمساری در بیماران بی دندان و استفاده کنندگان از دنچرهای متحرک نگرانی است که متخصصان علوم دندانپزشکی باید مد نظر داشته باشند.
مطالب مرتبط:
