دهانشویه در کنار مسواک و نخ دندان، جزء سوم بهداشت دهان است که دندانپزشکان روی استفاده از ان از دوره کودکی تاکید دارند. این مواد می توانند باکتریهای دهان را کاهش دهند. فراموش نکنید اثر این دهانشویه ها بیش از 10 تا 15 دقیقه باقی نمی ماند. دهانشویهها انواع مختلفی دارند و هر یک کارکرد خاص خود را دارند.به طور کلی انواع دهانشويهها را می توان به دو دسته درمانی و غيردرمانی تقسيم كرد.
دهانشويههاي درماني همان طور كه از نامشان پيداست، براي درمان بعضي بيماريها از جمله بيماريهاي لثه، بدبويي دهان و. . . استفاده ميشوند. اين نوع از دهانشويهها بايد توسط پزشك تجويز شوند، چرا كه اگر بيمار به صورت خودسرانه از آنها استفاده كند ممكن است دچار عوارض شود.این دهانشویهها علاوه بر اینکه تمامی کارکردهای دهانشویههای ضدعفونیکننده را در خود دارند، در پیشگیری و درمان برخی بیماریهای دهان و دندان نیز موثرند؛
دهانشويههاي غيردرماني بيشتر براي موارد بهداشتي به كار ميروند و انواع اين دهانشويهها قابل دسترس هستند. بعضي از آنها حاوي الكل و برخي ديگر فاقد الكل هستند.مانند دهانشویههای بهداشتی- آرایشی.این گروه که آنتیسپتیک (ضدعفونی کننده) نیز نامیده میشوند، معمولا حاوی الکل هستند و کارکردهای زیر را دارند:
– پوشاندن و خنثی کردن بوی بد دهان
– شستن باقیمانده مواد غذایی از میان دندانها و لثه
- کاهش فلور میکروبی دهان
– ایجاد طعم و بوی خوش و تازگی در دهان
مزيت دهانشويههاي حاوي الكل اين است كه راحتتر جذب مخاط دهان، لثه و. . . ميشوند و اثرگذاري شان بيشتر است. اما مضراتي هم دارند از جمله اينكه ميتوانند دهان را خشك كنند. وقتي دهان خشك شود، زمينه براي ايجاد بوي بد دهان نيز فراهم ميشود.
حال این سوال پیش می آید که آیا با وجود استفاده از مسواک و نخ دندان باز هم لزومی به استفاده از دهانشویه وجود دارد؟
بله، دهانشویه اغلب بهعنوان روش کمکی محسوب میشود و به هیچ وجه جایگزین مسواک و نخ دندان نمی شوند اما در بعضی از افراد برای کاهش بار میکروبی یا مهار پوسیدگی کاربرد دارد.
استفاده از انواع مختلف دهانشویه ها دستورالعمل ویژه ای دارد و شما نباید بیش از اندازه مجاز از آنها استفاده کنید چون عوارضی مانند سوختگی، سوزش مخاط، تغییر رنگ دندان ها و مسمومیت را به دنبال دارند.
کسانی که پوسیدگی دندانهایشان به کندی پیشرفت میکند هفتهای یکبار، از دهانشویه فلوراید استفاده کنند ولی اگر پوسیدگی دندانها پیشرفت سریعی دارد توصیه میشود باید یکشب در میان از دهانشویه استفاده کنید.
برای استفاده از دهانشویه ابتدا باید دندانها را مسواک زد و نخ دندان کشید. سپس میتوان به مدت 20 ثانیه دهانشویه را در محیط دهان قرقره کرد و بعد دور ریخت. پس از مصرف دهانشویه باید تا نیم ساعت از شستن دهان، خوردن غذا و نوشیدن مایعات پرهیز کرد تا مواد مؤثر آن در تماس با سطح دندانها و لثهها باقی بماند.بعد از آن هم بهتر است نیم ساعت تا یک ساعت چیزی خورده نشود تا بتواند اثر خود را در دهان نشان دهد. البته اثرات دهانشویه خیلی کوتاهمدت است و بوی خوب آن حداکثر تا نیم ساعت باقی میماند. برای تأثیر بهتر دهانشویه باید تا ۳۰ دقیقه پس از مصرف، از شستن دهان و نوشیدن مای عات پرهیز کرد.