بیس فسفونات های گروهی از داروها هستند که به طور گسترده ای برای درمان تعدادی از اختلالات استخوان مورد استفاده قرار گرفته اند و از طرف سازمان غذا و داروی U.S، برای درمان استئوپروز، سرطان متاستاتیک استخوان و بیماری پاژت مورد تأیید قرار گرفته است.

استئونکروز در فک ها

با وجود این که داده های بسیار زیادی درباره ی تأثیرات مفید بیس فسفنات ها در درمان بیماری های پیشرفته ی استخوانی وجود دارد، گزارشات متعددی نیز موجود هستند که قابلیت این داروها در ایجاد ضایعات موضعی استئونکروز استخوانی در فک ها را ثابت کرده اند. اکثر نمونه های بیماری که در مراحل اولیه گزارش شده بودند با انجام جراحی استخوان فک با داروهای قوی تر مانند بیس فسفنات های پامیدرونات و زوادرونیک اسید حاوی نیتروژن همراه بودند. هر چند که ضایعات استئونکروز همراه با مصرف بیس فسفنات های رزیدرونات و آلدرونات نیز گزارش شده اند.

ممکن است استئونکروز هفته ها و یا حتی ماه ها بدون علامت باقی بماند. این ضایعات اغلب در نواحی زاویه دار استخوان و یا مناطقی که قبلاً تحت جراحی هایی مانند کشیدن دندان، اپیکواکتومی های رتروگرید، جراحی پریودنتال و یا جراحی ایمپلنت  قرار گرفته اند به وجود می آیند. سمپتوم ها شامل درد، تورم بافت نرم، عفونت، لقی دندان ها و خروج چرک هستند. در رادیوگرافی ها تغییرات استئولیتیک قابل مشاهده اند و بیوپسی بافتی وجود اکتینومایس ها را نشان می دهد که دلیل آن احتمالأ عفونت های ثانویه است. امروزه به دلیل نقص در پرسه ی ترمیم، درمانی که بیش از همه برای استئونکروز توصیه می شود یک رویکرد غیر جراحی است. در این ضایعات تنها دبریدمان مختصر استخوان و یا برداشت زوایای تیز استخوانی می تواند صورت گیرد. از دهان شویه های کلرهیگزیدین (12%) و انتی بیوتیک ها نیز می توان به عنوان مکمل کمک گرفت. در صورت باقی ماندن ضایعات، ارجاع بیمار به جراح فک و صورت و یا دندانپزشک متخصص با تجربه در درمان این وضعیت توصیه می شود.