در کاهش تراکم استخوان، کاهش توده استخوانی ایجاد شده باعث ایجاد عدم توازن بین تحلیل استخوان و تشکیل آن شده و در نهایت، بروز کاهش معدنی شدن استخوان و پوکی استخوان را در پی دارد. پوکی استخوان و کاهش تراکم استخوان هر دو به واسطه کاهش معدنی شدن استخوان، باعث درد، بد شکلی یا شکستگیهای استخوان می شوند. پوکی استخوان (استئوپروز) استخوان بوده و تظاهرات آن شامل کاهش مواد معدنی و بافت زمینه ای استخوانی است؛ به طوری که استخوان از دچار کاملاً طبیعی بوده ولی از نظر مقدار نظر ترکیبات کاهش می شود. کاهش تراکم استخوان (استئوپنی) هم حالت خفیف بیماري پوکی استخوان به شمار میرود.
آزمایش ها و بررسی علت:
اتوگاتا و همکاران (2003) ارتباط بین میزان دندان های از دست رفته و پوکی استخوان در میان مبتلایان به پوکی استخوان تشخیص داده شده در مطب های دندانپزشکی را با استفاده از شاخصهای رادیوگرافی پانورامیک مقایسه کردند. در این تحقیق مشخص شد بیماري پریودنتال (بافت هاي حمایت کننده دندان ، ) ارتباط مستقیمی با پوکی استخوان داشته و ضخامت استخوان کورتیکال فک تحتانی در تشخیص پوکی استخوان در زنان مبتلا به این بیماری مفید بوده است در مطالعه ای بر روی تعدادی از بیماران میزان پوکی استخوان و علت آن مورد بررسی قرار گرفت و بیماران بر حسب مقادیر تراکم استخوانی به سه گروه پوکی استخوان، کاهش تراکم استخوان و طبیعی تقسیم بندی شدند. تقسیم بندی نمونه ها از طریق ارزیابی یا تراکم استخوانهای کمر و ران و تراکم معدنی استخوان انجام شد.
لازم به ذکر است با استفاده از روش DEXA است اندازه گیری تراکم معدنی استخوان در حال حاضر، بهترین روش برای پیش بینی خطر شکستگی است پس از تقسیم بندی بیماران، به منظور تعیین تعداد دندانهای از دست رفته، معاینات کلینیکی توسط دانشجوی سال آخر دندانپزشکی که آموزشهای لازم را از متخصص پریودنتیکس دریافت کرده بود، انجام شد. علاوه بر این، معاینات رادیوگرافی پانورامیک در یک مرکز مشخص انجام شد و شاخصهای میزان تحلیل و تعداد دندانهای از دست رفته در بیماران 4 استخوان ارزیابی شد. شاخص پلاك بیماران بر اساس معیار O’Leary تعیین و میزان تحلیل استخوان نیز با استفاده از رادیوگرافی پانورامیک و عمق پاکت محاسبه شد. معاینات کلینیکی نیز توسط آینه و پروب پریودنتال ویلیامز و سوند برای ارزیابی میزان پلاك در اطراف هر دندان روی بیماران انجام شد . میانگین، انحراف معیار و سایر شـاخص هـای پراکنـدگی مرکزی مقادیر تحلیل استخوان و تعـداد دنـدان هـای از دست رفته در سه گروه از زنان یائسـه مبـتلا بـه پـوکی استخوان، کاهش تـراکم اسـتخوان و طبیعـی تعیـین و گزارش شد.
علت ها و نتیجه گیری:
پوکی استخوان یک بیماری چند عاملی بوده و کاهش فعالیت جسمانی، تغذیه نامناسب، کمبود میزان دریافت کلسیم و ویتامین D، مصرف زیاد الکل و سیگار و عوامل دیگر در بروز آن نقش دارند. با وجود این که این بیماری هر دو جنس مرد و زن را درگیر می کند ولی تأثیر پوکی استخوان در زنان بیشتر گزارش شده است و به طور کلی هیچ تفاوت آماری معنی داری از نظر شاخص های تحلیل استخوان و تعداد دندانهای از دست رفته، در سه گروه زنان یائسه مبتلا به پوکی استخوان، کاهش تراکم استخوان و افراد دارای تراکم استخوانی طبیعی وجود نداشت.
منبع: www.mums.ac.ir
