آپنه انسدادی حین خواب (Obstructive Sleep Apnea:OSA) یکی از معمولترین اختلالات خواب در بین افراد است که با دورههای انسداد دستگاه تنفس فوقانی در حین خواب همراه است. در این شرایط برای مدت ده ثانیه و یا حتی بیشتر تنفس دچار انسداد میشود. این پدیده، بیماری بسیار شایعی است که اغلب تشخیص دادهنمی شود. ولی با توجه به عوارض آن و رابطه احتمالی آن با بروز مشکلات قلبی و عروقی، تشخیص و درمان آن مهم است.امروزه یکی از معضلات خانواده ها آپنه حین خواب یکی از طرفین و صدای زیاد خروپف متعاقب آن میباشد. دندانپزشک شما میتواند در تشخیص و درمان این مشکل شما را راهنمایی کند.
دندانپزشکی و آپنه
بعضی از وسیلههای ساختهشده توسط دندانپزشک میتوانند با جلوبردن فک پایین و باز کردن راه هوایی، مشکل آپنه را حل کنند. دندانپزشکان به عنوان یکی از اجزای تیم چند رشتهای هستند که از مجموع تخصص چند متخصص برای درمان آپنه تشکیل شده است. دندانپزشکان گروهی هستند که در خط مقدم معاینات ناحیه دهان و حلق قرار دارند. در برخی کشورها رشتهٔ تخصصی به نام «درمانهای خواب مربوط به دندانپزشکی»(Dental Sleep Medicine) وجود دارد.
برای تشخیص مسیر تنگ راه هوایی بالا (که علت آپنه میتواند باشد) چند مشخصه برای تشخیص وجود دارد که به راحتی با معاینه معمول دهانی توسط همکاران دندانپزشک قابل تشخیص هستند. یکی از این مشخصهها زبان بزرگ و کنگرهدار است. ویژگیهای دیگر ماگزیلای باریک (کام باریک) ومندیبل رتروگناتیک وکوچک میباشد.
دندانپزشکان اطفال و ارتودنتیستها، گروههایی از دندانپزشکان هستند که بیش از بقیه میتوانند اختلالات مربوط الگوهای غیرطبیعی رشد کرانیوفیشیال را تشخیص داده و از اختلالات تنفس حین خواب را در آینده پیشگیری کنند.
استاندارد طلایی برای تشخیص این مشکل، آزمایش و تحلیل خواب یا همان polysomnography است که چندین سینگال فیزیولوژیک را حین خواب بررسی و آنالیز میکند.
علائمی که فرد دچار آپنه انسدادی دارد شامل خرخر عادتی بلند، وقفههای تنفسی شبانه، خوابآلودگی در طول روز و رفلاکس گوارشی هستند. خروپف شبانه، میتواند بسیار بلند باشد و با ثانیههایی از وقفه تنفسی که توأم با سکوت است همراه است. با مصرف الکل و افزایش وزن، خروپف شبانه شدت بیشتری پیدا میکند.
تلاش برای تنفس در حین ایجاد آپنه، فشار داخل ابدومینال را افزایش میدهد که منجر به ایجاد رفلاکس اسید معده میشود. اخذ تاریخچه دقیق و معاینه بیمار میتواند علت این نوع رفلاکس را تشخیص دهد.
در تاریخچه و معاینات دهانی، خشکی دهان (به علت خوابیدن با دهان باز)، سردرد صبحگاهی، لتارژی (خستگی مزمن) مشاهده میشود.
درمان آپنه:
درمان بسیار بستگی بهشدت آپنه دارد. در نوع خفیف تغییرات عادات زندگی مانند تغییر پوزیشن خواب، کاهش وزن یا ترک سیگار ممکن است به برطرف شدن مشکل کمک کند. همچنین ممکن است که ابزارهای دندانپزشکی استفاده شود. این ابزارها توسط دندانپزشک تجویز میشوند و شبیه محافظهای دهانی ورزشکاران بوده و بیشتر موقع خواب استفاده میشوند. در مراحل بسیار پیشرفته حتی جراحی باز بر روی مسیر هوایی میتواند به حل مشکل آپنه خواب کمک کند.
منبع :