یکی از روش‏های اساسی حفظ بهداشت دهان و دندان که همواره مورد تأکید قرار گرفته، مسواک زدن با استفاده از خمیردندان است تا از این راه به مقصد اصلی که پیشگیری از بروز بیماری‏های دهان و دندان می ‏باشد، دست یافت. خمیردندان ماده‌ای است شوینده، جرم زدا و گاه ضد عفونی کننده که به شکل خمیر اغلب در بسته‌هایی استوانه‌ای شکل قرار داده شده است.از فواید مسواک زدن، برداشت پلاک، حذف رنگدانه‏ های خارجی، پیشگیری از بیماری‏های لثه و جلوگیری از پوسیدگی دندان‏ ها می‏باشد.

گرچه دندانپزشکان فرق چندانی بین خمیردندان‌ها قایل نیستند، ولی خمیردندان‌ها انواع مختلفی دارند هر یک از خمیردندان‌ها، خاصیت خاص خود را دارند، مثلاً خمیردندان‌هایی که حاوی نیترات پتاسیم هستند، برای مبارزه با حساسیت دندان‌ها و خمیردندان‌های حاوی سیترات‌ روی برای مبارزه با التهابات لثه بهترین انتخابند.

-خمیر دندان حاوی مواد ساینده: موادساینده شامل دی‌اکسیدسیلیکون، سیلیکات‌پتاسیم و آلومنیوم است.

-خمیر دندان‌های ضدپلاک میکروبی

-خمیر دندان حاوی مواد طعم‌دهنده: این خمیر دندان‌ها بیشتر برای کودکان ساخته می‌شوند تا تمایل آنها را به مسواک زدن بیشتر کنند.

-خمیر دندان حاوی فلوراید: این ماده روی مینای دندان‌ها رسوب کرده و به شکل یک سپر در برابر اسیدهای سنتز شده، باکتری‌های دهان و آنهایی که در مواد غذایی و نوشابه‌های گازدار موجود هستند، اثر می‌کند. بیشتر دندانپزشکان توصیه می‌کنند از خمیردندان‌های حاوی فلوراید بالا استفاده کنید تا از سرطان و خشکی دهان پیشگیری شود، ولی باید دقت کرد که سهوا بلعیده نشوند.

-خمیر دندان سفیدکننده: بعضی از خمیر دندان‌ها حاوی ماده‌ای به نام پراکساید هستند که سفیدکننده محسوب می‌شود. اما نکته مهم این است که این ماده قادر نیست دندان‌ها را سفید کند.

-خمیردندان‌های گیاهی: این خمیردندان‌ها حاوی طعم و رنگ مصنوعی نیستند. البته خمیردندان‌هایی که حاوی مواد صناعی هستند نیز کاملا بی‌خطرند، ولی این دو خمیر دندان فرق چندانی با هم ندارند و تاثیر آنها در پیشگیری از پوسیدگی دندان‌ها یکی است.

شاید برخی از خمیردندان‌ها، قیمت بسیار ارزانی داشته باشند. بیشتر این خمیردندان‌‌ها، چینی هستند که استفاده از آن‌ها ممنوع اعلام شده است. چندی پیش اخباری درباره سمی بودن ترکیبات خمیردندان‌های چینی در بازارهای جهانی پخش شد و بسیاری از کشور‌ها واردات خمیردندان از چین را ممنوع کردند.

خميردندان‌هاي ضد حساسيت مشكل حساسيت مزمن يا مقطعي دندان‌ها را رفع می کنند. اما اگر نگران اين موضوع هستيد كه حساسيت دنداني شما به بيماري جدي‌تري تبديل شود، حتما براي يك وقت ملاقات با دندانپزشک يا متخصص بهداشت دهان و دندان برنامه‌ريزي كنيد.

خمیردندان

اجزا تشکیل دهنده انواع خمیر دندان

-ماده براق کننده یا سائینه

این ماده برای برداشتن باقیمانده مواد غذایی، بد رنگی‌ها بکار می‌رود. حدود نصف وزن خمیردندان را تشکیل می‌دهد.

-ماده مرطوب کننده

این ماده برای جلوگیری از سخت و خشک شدن خمیر دندان بکار می‌رود. بهترین ماده برای این منظور ، گلیسیرین است.

-ماده کف کننده و پاک کننده

این ماده برای امولسیون کردن مواد چسبنده به دندان و کمک به براق شدن دندان به میزان تقزیبی 2 درصد به خمیر دندان اضافه می‌شود.

-ماده چسبنده

برای پیوستن اجزای خمیر دندان به یکدیگر به میزان تقریبی 2 درصد از ماده چسبنده به آن اضافه می‌شود.

-ماده شیرین کننده

به منظور شیرین کردن تمیز کننده‌های دندان مواد شیرین کننده همراه با اسانسها به کار گرفته می‌شوند تا این فراورده‌ها را دلچسب و مطبوع کنند. 

-ماده مطبوع کننده

برای پوشاندن طعم نامطبوع مواد مصرف شده در تمیز کننده‌های دندان و ایجاد طعم خوب و خوشبو کردن خمیر دندان ماده مطبوع کننده بکار گرفته می‌شود.

-ماده محافظ

مواد محافظ ، مواد ضد میکروبی بوده و خاصیت ضد عفونی کنندگی از خود نشان می‌دهند .

-ترکیبات فلوئوردار

این ترکیبات باعث استحکام مینای دندان شده و از پوسیدگی آن جلوگیری می‌کنند .

-رنگها

این ترکیبها ، از دسته خوراکی مجاز می‌باشند که به منظور دادن رنگ دلخواه به تمیز کننده‌های دندان اضافه می‌شوند.

-ترکیبات دارویی

این ترکیبات ، نقش درمانی داشته و در بعضی موارد به فرمول خمیر دندانهای خاصی اضافه می‌شوند.

-آب

معمولا از آب مقطر یا آبی که درجه خلوص آن نزدیک به آب مقطر باشد، استفاده می‌شود.

-مواد متفرقه

این گونه مواد ، به منظورهای خاصی که مورد نیاز باشد، مورد استفاده قرار می‌گیرند. مثلا برای جلوگیری از خوردگی لوله‌های خمیر دندان