فاکتورهای متعددی از جمله بیماری های لثه، تروما، ژنتیک و از دست رفتن دندان می توانند باعث تحلیل و یا کمبود استخوان شوند و در این موارد نیاز به پیوند استخوان الزامی می باشد.
اهداف پیوند بازسازی استخوان:
1) بازسازی استخوان اطراف دندان های طبیعی فرد:
چنانچه بخشی از استخوان اطراف دندان های طبیعی بیمار به دلایلی از دست رفته باشد، جراحی (Guided Tissue Regeneration (GTR برای بازسازی استخوان و دیگر اجزاء پریودنشیوم از قبیل PDL و لثه صورت می گیرد .
2) بازسازی استخوان جهت کاشت ایمپلنت های دندانی:
اصولاً زمانی که افراد دندان های خود را از دست می دهند استخوان آلوئول فک به تدریج شروع به تحلیل می کند. در برخی مواقع برای کاشت دندان به خاطر کمبود استخوان نیاز به پیوند استخوان و بازسازی آن می باشد که به 2 صورت انجام می پذیرد:
الف) پیوند استخوان و بازسازی آن همزمان با کاشت ایمپلنت های دندانی: در مواردی که کمبود حجم استخوان به میزان کم باشد با انجام جراحی های (Guided Bone Regeneration (GBR می توان بازسازی استخوان را همزمان با کاشت ایمپلنت انجام داد.
ب) پیوند استخوان و بازسازی آن به منظور ایجاد حجم کافی استخوان و قرار دادن ایمپلنت دندان چند ماه بعد: در مواردی که میزان استخوان موجود کم باشد که نتواند ثبات اولیه ایمپلنت دندان را تأمین کند، ابتدا پیوند استخوان انجام گرفته و پس از چند ماه که میزان استخوان به حد کافی رسید کاشت ایمپلنت دندان انجام می گیرد.
1) اتوگرفت (auto graft): استخوانی که قرار است پیوند زده شود از خود فرد تهیه می شود و شامل گرفت های داخل و خارج دهانی می باشد. استفاده از گرفت های داخل دهانی رایج می باشد ولی استفاده از گرفت های خارج دهانی به خاطر عوارض زیاد جراحی کمتر انجام می شود.
2) آلوگرفت (allo graft): پیوند استخوان از فرد دیگر از همان گونه تهیه می شود و سپس یک سری مراحل و پروسه بر روی استخوان از جمله انجماد کردن و در معرض مواد شیمیایی یا اسیدهای قوی قرار دادن، انجام می گیرد و استریل شده و آماده برای استفاده می باشد.
مزایا: دسترسی راحت، عدم نیاز به جراحی ثانویه
معایب: عدم قابلیت استخوان سازی (Osteogenesis)، احتمال انتقال برخی بیماری ها.
3) زنو گرفت (Xeno Graft): این مواد پیوندی از یک گونه دیگر تهیه می شود. در حال حاضر یک ماده مشتق شده از استخوان گاوی (Bovin) و با نام تجاری Bio-oss با موفقیت برای ضایعات پریو و بازسازی استخوان برای ایمپلنت به کار می رود. Bio-oss فقط به عنوان یک داربست (scaffold) برای نفوذ سلول های خونی و استخوان ساز عمل می کند و منجر به ساخت استخوان می شود.
مزایا : دسترسی راحت، عدم نیاز به جراحی ثانویه ، عدم انتقال بیماری
معایب : عدم امکان استفاده در ضایعات وسیع، عدم استخوان سازی .
مواردی که در حین پیوند استخوان باید رعایت کرد:
1) تمام گرفت استخوانی بایستی در تمام سطوح توسط نسوج نرم پوشانده شوند تا از آلودگی گرفت استخوانی جلوگیری شود ، لذا در برخی مواقع همراه با پیوند استخوان، پیوند بافت نرم نیز انجام می گیرد.
2) عدم حرکت گرفت برای ترمیم استخوان ضروری می باشد لذا بهتر است از membrane در گرفت های استخوانی استفاده کرد.
3) خون رسانی به ناحیه گرفت بسیار مهم می باشد. می توان با سوراخ کردن استخوان کورتیکال ناحیه پیوند شده با فرزهای Round کوچک قبل از قرار دادن گرفت باعث افزایش خونرسانی به ناحیه پیوند شد.
4) عفونت مانع استخوان سازی و ترمیم ناحیه می شود. لذا بهتر است قبل از جراحی، بیمار از دهانشویه آنتی میکروبیال (مانند کلرهگزیدین) استفاده کند. خط برش نباید روی ناحیه گرفت شده قرار داشته باشد و بخیه ها باید به طور کامل و صحیح لبه های برش را به هم برسانند تا امکان آلوده شدن محل پیوند توسط بزاق نباشد. همچنین بهتر است که برای بیمار آنتی بیوتیک سیستمیک تجویز شود.
مطالب مرتبط:
آیا کاشت دندان به روش ایمپلنت عوارضی هم دارد؟